Pojęcie takie jak „wolne zawody” od zawsze wzbudzało niemałą konsternacją. Nic dziwnego bowiem wolny zawód to zawód pełen niedomówień. To potocznie używane pojęcie nie oddaje precyzyjnej definicji wolnego zawodu. Aby dowiedzieć się czym charakteryzuje się wolny zawód należy przyswoić sobie kilka ważnych przepisów.
Wolny zawód co to takiego?
Zdecydowana większość osób, gdy słyszy o kimś wykonującym wolny zawód, wyobraża sobie, zadowolonego z życia, pełnego zawodowej satysfakcji i spełnienia człowieka, który jest sam dla siebie szefem i który sam określa sposób, w jaki wykonuje pracę. W końcu na tym przecież polega wolność. Niestety, wolność z pojęciem wolnego zawodu nie ma wiele wspólnego.
Pojęcie wolnego zawodu w Polsce w dalszym ciągu jest bardzo niejasne i niejednoznaczne. Brak jasno sprecyzowanej definicji wolnego zawodu jest skutkiem tego, że każda duża instytucja czy organizacja od zawsze podejmuje próbę samodzielnego zdefiniowania tego pojęcia. Skutek jest taki, że w Internecie znajdujemy kilka różnych definicji wolnego zawodu, a każda z nich określa go w inny sposób. Dlatego też dużo lepszym rozwiązaniem jest określenie charakterystycznych cech, które przypisuje się wolnym zawodom. Tylko w ten sposób zrozumiemy na czym tak właściwie polega wykonywanie wolnego zawodu w Polsce.
Kto może wykonywać wolny zawód?
Wykonywanie wolnego zawodu wiąże się z prowadzeniem działalności zawodowej bez zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Osoba, która chce wykonywać wolny zawód musi się liczyć z tym, że pracuje sama na własny rachunek. Kto zatem może wykonywać wolny zawód? Przede wszystkim osoba, która na postawie zdobytego wykształcenia i doświadczenia, jest w stanie wykonywać wysoko wyspecjalizowane usługi.
Wolne zawody to profesje, które są wykonywane przez osoby wykształcone w konkretnym kierunki i posiadające odpowiednie umiejętności do wykonywania usług na rzecz osób fizycznych czyli konsumentów. Osoba wykonująca wolny zawód pracuje na własny rachunek i zazwyczaj samodzielnie lub przy ewentualnej pomocy osób jej podporządkowanych.
Jakie profesje można określić mianem wolnych zawodów
Wolny zawód to wbrew pozorom, nie jest dowolna profesja, w której można robić wszystko, co nam się podoba. Słowo „wolny” w pojęciu wolnego zawodu nie ma nic wspólnego z zawodową wolnością. Chodzi raczej o samodzielny tryb pracy. Wśród wolnych zawodów możemy wyróżnić profesje takie jak: architekt, aptekarz, adwokat, inżynier budownictwa, broker ubezpieczeniowy, doradca podatkowy, doradca inwestycyjny, makler, księgowy, lekarz, lekarz stomatolog, lekarz weterynarii, fizjoterapeuta, pielęgniarka, położna, notariusz, radca prawny, tłumacz przysięgły, rzeczoznawca majątkowy, biegły rewident, rzecznik patentowy. Wymienione zawody są wolnymi zawodami określonymi przez Kodeks Spółek Handlowych.
Wykonywanie wolnego zawodu – wady i zalety
Niezaprzeczalną zaletą wykonywania jednego z wolnych zawodów jest możliwość samodzielnej organizacji procesu pracy. Osoby wykonujące wolny zawód właściwie same określają godziny pracy i terminy realizacji zobowiązań. Zdecydowana większość osób pracujących w wolnych zawodach to profesjonaliści, którzy zdobyli kierunkowe wykształcenie, dlatego też można powiedzieć, że są to osoby wykonujące takie zadania, na których się z pewnością znają i które przynoszą im zawodową satysfakcję i spełnienie. Praca na własny rachunek daje poczucie niezależności i samodzielności. Jest to coś, o czym marzą setki osób zatrudnionych na etacie. Brak szefa dla niektórych osób jest główną motywacją do podjęcia pracy w jednym z wolnych zawodów.
Inną dużą zaletą jest możliwość wykonywania pracy w miejscu wybranym samodzielnie. Wielu profesjonalistów pracujących w jednym z wolnych zawodów, organizuje swoje biuro czy gabinet w domowym zaciszu, co pozwala zaoszczędzić czas, pieniądze i daje możliwość łatwego wypracowania balansu pomiędzy praca i życiem prywatnym. Osoby wykonujące wolny zawód pracują tyle godzi, ile same uzgodnią.
Niestety wykonywanie wolnego zawodu nie jest całkowicie pozbawione wad. Należą do nich przede wszystkim brak regularnej pensji i konieczność wykazanie się ogromną samodyscypliną. Niektóre wolne zawody, takie jak notariusz czy tłumacz przysięgły, mają odgórnie narzucone stawki za wykonywanie pewnych usług. Oprócz tego osoby pracujące w wolnym zawodzie muszą ponosić koszty związane z prowadzeniem działalności zawodowej. Pozbawione są także wielu przywilejów pracowniczych, takich jak choćby dopłaty do prywatnej opieki medycznej czy świąteczne premie.
